Geçtiğimiz haftalarda Onur Baştürk yazdı Ziynet Sali’nin yeni şarkısı “Rüya”nın ne kadar da çok Monica Molina hiti “Ay Amor”a benzediğini. Aslında çok ilginç. Çünkü o yazıdan iki gün önce, ilk kez Radyo N101’in müzik direktörü Ceyhun Altıok dikkatimi çekmişti meseleye. İlk Ceyhun fark etmiş ve Cem Ceminay’ın programında bu benzerlikten bahsetmişler. Benim de yorumumu merak etmiş.

Henüz Ziynet’in yeni şarkısını dinlememiştim o geldiğinde. Birlikte dinledik. Benzerliğe ben de inanamadım. Şarkının A’sı neredeyse tamamen aynı “Ay Amor”la. Nakaratta ise biraz notalar değişmiş ve tempo hızlanmış. Bir not var mı diye kartonete bakındık, göremedik. EMI Türkiye’yi aradık. Durumdan haberdar ettik. EMI ekibi konuyu teknik olarak araştıracak. Sonucunu hep birlikte göreceğiz ama Sinan Akçıl’ın Onur Baştürk’e konuyla ilgili verdiği demeçten hoşlanmadım. Sinan açık sözlülükle “Evet, o şarkıdan esinlendim? demiş. Geçtiğimiz aylarda İstanbul’da konser veren Monica Molina’yı dinlemeye gitmiş. ?Ay Amor?un melodisiyle o zaman tanışmış. “Rüya”yı besteledikten sonra bestelerini temsil eden Taksim Edisyon aracılığıyla Monica’nın plak şirketine “Rüya”yı yollayıp, böyle bir esinlenmenin sakıncası olup olmadığını sormuş. Karşı taraftan bir cevap alamayınca, bestenin altına hiç çekinmeden kendi adını yazmış.

Böyle bir şey olabilir mi? Elbette türlü nedenlerden karşı tarafın cevabı gecikebilir. Ama olumlu veya olumsuz herhangi bir geri dönüş almadan, ortada böyle bir benzerlik varken ya da ne kadar benzediğinin teknik olarak adı konmamışken; insan kendi adını rahatlıkla yazabilir mi şarkının altına? Telif meselesi, çok hassas bir meseledir. Mutlaka cevap beklenmeliydi. Hadi diyelim, Ziynet’in vakti yoktu, en azından Sinan Akçıl, şarkının altına “bu şarkıdan esinlendim” notunu düşmeli, işin telifsel ve hukuksal boyutunu cevap gelince halletmeliydi. O zaman en azından şöyle bir savunma hakkı olurdu: Cevabınız gecikti, acelemiz vardı, biz notunu düştük, şimdi nedir talebiniz?

Bu arada “esinlenme”lerle ilgili farklı farklı yasal prosedürler var. Bu iki ülkenin meslek birliklerine göre ve hatta birebir sanatçı özelinde değişebiliyor. Sanatçının talepleri farklı olabiliyor. Esinlenilen bölümün, şarkının ne kadar önemli bir bölümü olduğuna göre de farklılaşıyor durum. Belki sizin esinlendiğiniz veya kopyaladığınız bölüm “6 nota”lık bir şeydir ama o bölüm, şarkının en önemli, en temel bölümü olabilir. O yüzden şarkının sahibinin talepleri daha ağır olabilir. Bu bilgileri, yine böyle bir konuda fikirlerine başvurduğum MESAM Başkanı Ali Rıza Binboğa vermişti. Hatırlatayım dedim…